ROTİL 

1-Rotil Nedir?

Rotil, aracın ön süspansiyon ve direksiyon sisteminin bir parçasıdır. Rotiller ön süspansiyonda, tekerleklerin bağımsız olarak yukarı ve aşağı hareket etmesini ve aynı zamanda sola veya sağa dönmesini sağlayan sahip bağlantı elemanıdır. Süspansiyonun hareketi boyunca, lastiğin yola teması ve araç kontrolünü en elverişli düzeyde yapılmasına imkân sağlar.

2-Rotil Ne İşe Yarar?

Rotil, lastiklerin dikey olarak kendi ekseninde dönmesine yardımcı olarak araca yön verebilmesini sağlar. Ön süspansiyonunuzda bulunan rotiller, direksiyonunuzu kontrol etmenizi, yumuşak ve güvenli bir sürüş elde etmenizi sağlar.

3-Rotil Arızası Nasıl Anlaşılır?

1-Aşırı Titreşim

2-Tıkırtı Sesi

3- Düzensiz Lastik Aşınması

4-  Arabanın Bir Tarafa Çekmesi

4-Arızalı Rotil Değişmezse Ne Olur? 

Rotil ufak bir bağlantı parçası olmasına rağmen çok stratejik öneme ve konuma sahip kilit noktalarda bulunur. Bir bütünün bağlantı parçası olmak ve arıza yapmak sistemin kalanına zarar verecek ve sürüş güvenliğinizi tehlikeye atacaktır. Arızalanan bir rotil, lastiklerin açısal dengesizlikler yaşamasına sebep olmaktadır. Bunun sonucunda lastiklerde aşınmalar meydana gelmektedir ve ekstra lastik masrafı ortaya çıkmaktadır. Arızalı bir rotilin kırılması veya rotilin çıkması durumunda ise çok ciddi kazalar yaşanabilir.

ROT BAŞI

1-Rot Başı Nedir?  

Rot başı aracın direksiyon kutusundan aldığı hareketi tekerleğe ileten parçalardan biridir. Rot başı kısa rot kolunun ucundadır ve bir mafsaldır. Kısa rotu tekerlek taşıyıcısına bağlar. Diğer ucu ise bağlantı rotuna (rot miline, uzun rota) bağlıdır. Uzun rotta direksiyon kutusuna bağlıdır. Rot başının ucunda küresel mafsal bulunur, böylece direksiyon rot kolundan gelen itme hareketi, hareketli bir şekilde tekerleğe iletilmiş olur.

 2-Rot Başı Ne Zaman Değiştirilmelidir?

Rot kolu ve rot başı direksiyon sisteminin önemli bir parçasıdır. Her iki rot başı ile ilgili en yaygın problem aşınma ve gevşeme durumlarıdır. Bu duruma genellikle rot başının içine nem girmesi sonucunda meydana gelen korozyon neden olur.

 Rot başı, kullanıldıkça deforme olur ve aşınır. Bu da boşluk yapmasına neden olur. Bunun yanı sıra değiştirilmeyen rot başı, etrafındaki parçaların da bozulmasına neden olur. Tavsiye edilen periyotlarda değiştirilmesinde yarar vardır. Değişimi oldukça kolay olan rot başları, yenileriyle değiştirildiklerinde sorun da sona erer.  Direksiyon boşluğu olan, yolda gezinme yapan araçlarda rot başlarının değişim zamanının geldiği anlaşılır. Rot başı değişiminde hem sağ hem de sol rot başı birlikte değiştirilmelidir. Bozuk rot başı ile araba kullanmak, son derece tehlikelidir. Araca yön veren rot başı parçasının bozuk olması, kazaya sebebiyet verebilir.

3-Rot Başı Arızası Nasıl Anlaşılır?

Direksiyon çevrildiği hâlde tekerlekler geç tepki veriyorsa, direksiyon boşluğunun olduğu söylenebilir. Bu da araçta rot boşluğu sorununa işarettir. Rot başı bozulan araçların hemen hemen hepsinde direksiyonda titreme görünür. Direksiyonun titremesini engelleyen rot başı zamanla yıpranırsa işlevini tam anlamıyla gösteremez ve direksiyonda titreme yaşanır. Bu titreme sorunu özellikle araç hızlı giderken yaşanır.  Lastiklerin dengeli ilerlemesini sağlayan rot başı, arıza verdiği takdirde aracın lastikleri aşınır. Araçtan metal sesi gelmesi Özellikle dönüşlerde ve araç hız yaptığında ortaya çıkan bu belirtinin sebebi rot başı arızası olmasıdır.

Z- ROT / ASKI ROTU / DENGE ROTU

1- Z- Rot / Askı Rotu / Denge Rotu Nedir?

Araçların süspansiyon kısımlarında yer alan ve her araçta ikisi önde, ikisi arkada olmak üzere toplam 4 adet bulunan z rot isimli parça, teknik donanım içerisinde oldukça önemli işleve sahip parçalardan biridir. Araçta konforlu bir sürüş sağlama adına tekerleğin aşağı-yukarı hareketini denge çubuğu vasıtasıyla diğer tekerleğe aktaran Z Rot süspansiyon sistemi bağlantı elemanıdır. Bir ucu denge koluna bir ucu ise amortisöre bağlıdır. Hareket iletiminin temel bileşenlerinden biri olan z rot, "denge rotu" gibi isimlerle de anılır. Sürüşün gerçekleştirildiği anlarda aracın yol tutuş niteliğini artırmada görev alan parça, zor zemin şartlarında dahi güvenli bir sürüş sağlar.

2- Z Rot Ne İşe Yarar?

Bir araç dairesel bir yolda hareket ettiğinde, merkezkaç, kuvveti ağırlık merkezine etki eder ve bu kuvvet daha sonra yuvarlanma ekseni etrafında bir yuvarlanma momenti üretir. Bu durum, aracın yuvarlanma manevrası ile sonuçlanır. Aracın iki tekeri arasındaki uyumu sağlar ve bir tekerde oluşan sarsıntıyı diğerine de ileterek dengeyi sağlar. Aracın süspansiyon sisteminin doğru çalışmasını sağlar. Lastiklere binen ağırlığı virajlar da dengelemeye yarar. Virajlarda içe veya dışa doğru savrulmanın önüne geçilmesine yardımcı olur. Direksiyon kontrolünün gerçekleştirilmesine ve araca yön verilmesine yardımcı olur.

                                                            3- Z Rot Arızası

Z Rot’ların işlevi; bir aracın denge tutuşunu ve direksiyon kontrolünü sağlamasıdır. Bu duruma etki eden faktörler ise daha çok aracın viraja girmesi esnasındaki kontrolünü ve dengesini sağlamaya yönelik olduğundan, Z Rot’ların arızası ile etkileri daha çok anlaşılır hale gelir. Çünkü z rot’u arızalı olan araçlar, virajları daha keskin bir şekilde alma eğilimindedir.

Z rotların aşınması, kopması ya da zarar görmesi, virajlı yollar başta olmak üzere tüm yollarda kazaya sebebiyet verebileceğinden dolayı bakımlarının ve değişimlerinin düzenli bir şekilde yapılması gerekir. Araç modeli ve markasına bağlı olarak değişen periyodik bakım takvimine uyulmalı; z rotlarının değişimi yapılmalıdır.

ROT MİLİ

1- Rot Mili / Rot Kolu

Rot mili, rot kolu olarak da bilinen, bir tarafı direksiyon kutusuna bağlı, diğer tarafı da rot başına bağlı olan mafsallı bir parçadır. Rot mili, direksiyon kutusu ile tekerleği birbirine bağlar, sağa ve sola dönme hareketi bu milin itme ve çekmesiyle olur. Rot milleri direksiyon sisteminden gelen dönme hareketini rot başlarına ileten elemanlardır. Araç direksiyon sistemi tasarımlarına bağlı olarak, ön tekerleklerin dikey hareketlerini ve aracın maksimum dönüş yarıçapını karşılayacak salınım açısı yeteneğine sahip olmalıdırlar Aracın esneme esnasında rahat hareket edebilmesi için rot milinin bir ucu oynar başlık şeklindedir. Dengeli sürüş için çok önemli olan bu parça, güvenli sürüş ve aracın performansı için gerektiğinde değiştirilmelidir.

2- Rot Mili Arıza Belirtileri Nelerdir?

Aracın dikey ve yatay hareketleri rot milinin mafsal kısmı tarafından karşılanır. Bu nedenle zamanla mil üzerinde aşınmalar meydana gelir. Bu aşınmalar ise rot milinde boşluklar oluşturarak birtakım seslere ve titreşimlere sebebiyet verir. Aracın dikey ve yatay hareketleri rot milinin mafsal kısmı tarafından karşılanır. Bu nedenle zamanla mil üzerinde aşınmalar meydana gelir. Bu aşınmalar ise rot milinde boşluklar oluşturarak birtakım seslere ve titreşimlere sebebiyet verir.

Seslerin şiddeti çukurlarda daha belli olur. Genellikle fokurdu şeklinde ses yapar ve direksiyondan hissedilebilir. Arızanın ilerlemesi durumunda ise aracın sağa sola çekmesi, aşırı direksiyon boşlukları, direksiyonun kendini toparlayamaması gibi belirtiler görülür. Ayrıca aracın tekerleklerinde hızlı ve düzensiz aşınmalar meydana gelir. Böyle durumlar tespit edilirse rot mili tamir edilemediği için yenisi ile değiştirilmelidir

Salıncak

1- Salıncak Nedir?

Ön süspansiyon sisteminde bulunur. Salıncak, sistem üzerinde amortisörleri barındırır ve bu sayede aracın ön takımına gelebilecek olan alt darbelere karşı koruma sağlar. Salıncaklar, araçların çukur gibi yerlere aniden girmesi halinde oluşabilecek darbenin etkisini azaltır. Tekerleğin dikey hareketini sınırlandırarak, tekerleri araç şasisine bağlayan süspansiyon parçası olup; aks taşıyıcısı, direksiyon sistemi elemanları, denge çubuğu, yay ve amortisörlerle bir bütün oluştururlar. Sürüş güvenliği ve konforunu direk etkilediklerinden dolayı süspansiyon sistemlerinin en önemli parçalarıdır. Salıncak kolları, tekerlekleri düzgün konumda tutar, çeşitli yönlerden gelen kuvvetlere karşı hareketlerini sınırlar. Öngörülen araç sürüş dinamiğine bağlı olarak, 3 nokta veya 2 nokta bağlantı gözetilerek tasarımları yapılır. Araç ağırlığını azaltmak için son teknoloji yüksek mukavemetli alüminyum veya çelik malzemelerden imal edilirler. Salıncak kolu parçası, otomobilde ön tekerleklerin şaseye bağlantısını sağlayan elemanlardır.

2- Salıncak Arıza Belirtileri Nelerdir?

                        1-Araçta kasislerde ve esnemelerde ses sorunları başlar

             2- Stabilize yollarda lokurtu şekilde ses duyulabilir

                                              3-Araç Tekerleri Dışa Kamber yaparak lastiğin iç kısmında aşınma olmasına neden olur

                                    4-Ani fren ya da ani kalkışlarda tak sesi gelmesine neden olur

5-Direksiyonda Sertleşme Görülebilir.

         6-Direksiyonun toplamaması sık karşılaşılır.